Ankađien là gì? Công thức tổng quát, cách điều chế và tính chất hóa học của ankađien kèm theo bài tập mình họa

Ankadien là gì? Công thức hóa học của Ankadien sẽ có những gì? ngay sau đây chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn về mọi thắc mắc về Ankadien này trong bài viết sau đây

Tham khảo thêm:

Nội Dung

Ankađien là gì?

Ankađien là hiđrocacbon mạch hở có 2 liên kết đôi C = C trong phân tử.

Công thức tổng quát của Ankadien liên hợp là:

C_nH_2n–2 (n ≥ 3)

Ví dụ: CH₂ = C = CH – CH₃ : Buta – 1,2 – đien

Cách gọi tên Ankadien tổng quát như sau: số chỉ vị trí nhánh – tên nhánh + tên mạch chính + a – số chỉ vị trí nối đôi – dien

Phân loại ankađien

Dựa vào vị trí tương đối của hai liên kết đôi, chia ankađien thành 3 loại:

Hai liên kết đôi liền nhau:

CH₂=C= CH – CH₂-CH₃

Hai liên kết đôi cách nhau một liên kết đơn (ankađien liên hợp hay đien liên hợp).

CH₂ = CH – CH = CH₂

Hai liên kết đôi cách nhau từ hai liên kết đơn trở lên.

CH₂ = CH – CH₂ – CH = CH₂

Tính chất hoá học của ankađien

Phản ứng cộng của ankaien

+) Với hiđrô CH₂ = CH – CH = CH₂ + 2H₂ → CH₃ – CH₂ – CH₂ – CH₃

Ankadien cộng với Hidro (H2) với chất xúc tác là Niken và nhiệt độ.

+) Ankadien cộng Brom (Br2

Cộng 1, 2:

Cộng 1,4:

Cộng đồng thời vào 2 nối đôi:

+)Ankadien cộng Hidro Halogenua (HBr)

Cộng 1,2:

Cộng 1,4:

CH₂=CH–CH=CH₂ + HBr (dd) → CH₃ –CH = CH-CH₂Br

Phản ứng trùng hợp của ankadien

Khi có mặt kim loại natri hoặc chất xúc tác khác, buta-1,3-đien C4H8 tham gia phản ứng trùng hợp, chủ yếu trùng hợp theo kiểu 1,4 tạo thành polibutađien:

+)Polibutađien

Phản ứng oxi hoá của ankadien

+)Oxi hoá hoàn toàn:

C_nH_2n–2 + (3n-1)/2O₂ → nCO₂ + ( n – 1) H₂O

+) Oxi hoá không hoàn toàn:

Khi có mặt kim loại natri hoặc chất xúc tác khác, buta-1,3-đien C4H8 tham gia phản ứng trùng hợp, chủ yếu trùng hợp theo kiểu 1,4 tạo thành polibutađien:

Điều chế, ứng dụng của ankadien

Cách điều chế của ankadien

+) Điều chế butađien : từ butan hoặc butilen.

CH₃ – CH₂ – CH₂–CH₃ → CH₂=CH–CH=CH₂ + 2H₂

+) Điều chế isopren:

Ứng ụng của ankadien

Dùng làm nhiên liệu trong hàn cắt kim loại.

Dùng làm dầu bôi trơn, dung môi.

Để tổng hợp nhiều chất hữu cơ khác: CH Cl, CH Cl , CCl , CF Cl ,…

Đặc biệt từ CH điều chế được nhiều chất khác nhau: hỗn hợp CO + H , ammoniac, C H , rượu
metylic, andehit fomic,…

Các dạng bài tập ankađien thường gặp

Câu 1: Hỗn hợp X gồm anken và một ankađien. Cho 0,1 mol hỗn hợp X vào dung dịch Br₂ dư thấy có 25,6 gam brom đã phản ứng. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hỗn hợp X thu được 0,32 mol CO₂. Vậy công thức của anken và ankađien lần lượt là:

Giải:

n_anken = x mol; n_ankadien = y mol

⇒ x + y = 0,1

n_Br2 = x + 2y = 0,16

⇒ x = 0,04; y = 0,06

C_nH_2n và C_mH_2m-2

Ta có 0,04n + 0,06m = 0,32 ⇒ n = 2; m = 4

Câu 2: Hỗn hợp X gồm một ankađien và hiđro có tỷ lệ mol là 1 : 2. Cho 10,08 lít hh X qua Ni nung nóng thu được hh Y. Tỉ khối của hỗn hợp Y đối với hh X là 1,25. Hãy cho biết khi cho hỗn hợp Y qua dung dịch brom dư thì có bao nhiêu mol Br₂ đã tham gia phản ứng?

Giải:

n_X = 0,45 mol ⇒ n_ankadien = 0,15 mol; n_H2 = 0,3 mol.

⇒ n_Y = 0,36 mol

n_{khí giảm} = n_X – n_Y = 0,09 = n_H2 pư

Ta có n_π = 2n_ankadien = n_H2 pư + n_Br2 = 0,3 mol

⇒ n_Br2 = 0,21 mol

Câu 3: Hỗn hợp X gồm 0,15 mol butađien, 0,2 mol etilen và 0,4 mol H₂. Cho hỗn hợp X qua Ni, nung nóng thu được V hỗn hợp Y (đktc). Cho hỗn hợp Y qua dung dịch brom dư thấy có 32,0 gam brom đã tham gia phản ứng. Vậy giá trị của V tương ứng là:

Giải:

n_π = 2n_butadien + n_etilen = n_H2 + n_Br2 = 0,5 mol

⇒ H₂ pư = 0,5 – 0,2 = 0,3 mol

n_Y = n_X – n_H2 pư = 0,15 + 0,2 + 0,4 – 0,3 = 0,45 mol

⇒ V = 10,08 lít

Câu 4: Một hỗn hợp X gồm etan, propen và butađien. Tỷ khối của hỗn hợp X đối với H₂ là 20. Đốt cháy hoàn toàn 0,15 mol hỗn hợp X sau đó cho toàn bộ sản phẩm cháy vào dung dịch vôi trong dư. Tính khối lượng kết tủa thu được?

Giải:

n_H20 = 3 n_X = 0,45 mol ⇒ m_{H (X)} = m_H(H2O) = 0,9g

M_X = 20. 2 = 40 ⇒ m_X = 0,15. 40 = 6g

m_{C (CO2)} = m_C(X) = m_X – m_H = 5,1g ⇒ n_C = n_CO2 = 0,425mol

⇒ m_{kết tủa} = 0,425. 100 = 42,5g

Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai ankađien kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng thì thu được 28,6 gam CO₂ và 9,18 gam nước. Vậy công thức của 2 ankađien là:

Gọi công thức trung bình của X là: C_nH_2n-2 (n trung bình)

n_X = n_CO2 – n_H2O = 0,65 – 0,51 = 0,14 mol

⇒ n = (n_CO2)/(n_X) = 4,6 ⇒ X gồm: C₄H₆ và C₅H₈

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn m gam ankanđien X, thu được 11,2 lít CO₂ (đktc) và 5,4 gam H₂O. Cho , gam X tác dụng với dung dịch Br₂, số mol Br₂ tối đa tham gia phản ứng là

n_CO2 = 0,4 mol; n_H2O = 0,3 mol

n_C = _H2O – _CO2 = 0,1 mol ⇒ n_Br2 = 2n_X = 0,2 mol

Mong rằng những nội dung trên đây sẽ giúp bạn trả lời được những thắc mắc câu hỏi của mình. Hơn hết đó là có thể giải được những bài toán của mình